KPSS Vatandaşlık YARGI  

• YARGI
• YÜKSEK MAHKEMELER
• 1- ANAYASA MAHKEMESİ
• 2- YARGITAY
• 3- DANIŞTAY
• 4- ASKERİ YARGITAY
• 5- ASKERİ YÜKSEK İDARE MAHKEMESİ
• 6- UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ

• 1- ANAYASA MAHKEMESİ
• Başkanı Haşim KILIÇ
• *17 üyesi var (2010 değişik.)
• *Üyelerini Cumhurbaşkanı ve TBMM , 12 yıl görev yapmaları için seçerler (2010 değişik.)

• Şunlar arasından seçilir :
• –Sayıştay,
• –Yargıtay,
• –Danıştay,
• –Askeri Yargıtay,
• –Askeri Yüksek İdare Mah üyeleri,
• –avukatlar,
• –YÖK üyesi olmayan öğretim üyeleri,
• –üst kademe yöneticiler,
• –Anayasa mah. raportörleri,
• –birinci sınıf hakim ve savcılar

• *Bir kişi iki defa Anayasa Mahkemesine seçilemez (2010 değişik.)
• *Emeklilik yaşı 65
• *Başkan ve iki başkanvekili üyeleri arasından gizli oyla ve salt çoğunlukla 4 yıl için seçilir.Süresi dolan bu görevler için tekrar seçilebilir.
• *Genel kurul toplantı yeter sayısı en az 12 dir. (2010 değişik)
• *Bireysel başvurular bölümlerce karara bağlanırken, bunun dışında kalanlar Genel Kurulca karara bağlanır.
• *Anayasa değişikliklerinde iptal, siyasi partilerin devlet yardımından yoksun bırakılması veya parti kapatma davaları için 2/3 oy çokluğu aranır.
• *Uyuşmazlık mahkemesi başkan ve üyelerini seçer
• *Kanun, khk, meclis iç tüzüğü, anayasa değilşiklikleri iptal davalarına bakar
• *Siyasi partilerin mali denetimini yapar

• Yüce Divan olarak yargılayabildikleri;
• -C.başkanı,
• -başbakan,
• -bakanlar,
• -yüksek mah. başkanları ve üyeleri,
• -Yargıtay c.bas savcısı ve vekili,
• -hsyk üyeleri,
• -sayıştay üyeleri,
• -meclis başkanı,
• -genel kurmay başkanı ve kuvvet komutanları.

• Anayasa Mah. Denetimine Tabi Olmayanlar
• *Millerlerarası Antlaşmalar
• *OHAL ve Sıkıyönetim kanun hükmünde kararnameleri
• *İnkilap kanunları
• *Parlemanto kararları (istisnaları–Meclis İç tüzüğü, dokunulmazlık kaldırılma kararı, vekilliğin düşmesi denetime tabidir)
• *Tüzükler
• *Yönetmelikler

• *Anayasa değişikliklerini esas yönünden inceleyemez sadece şekil yönünden inceler.
• şekil yönünden dava açma süresi 10 gün *şekil yönünden incelenmesi için sadece C.başkanı ve 1/5 vekil isteyebilir
• Anayasa mah. resen inceleme yoktur mutlaka iptal davası açılması gerekir.
• *KHK ve TBMM içtüzüğünün esas yönünden incelenmesini ; CUMHURBAŞKANI,—–Meclis üye tamsayısının 1/5 i,—–Ana muhalefet partisi grubu—-,İktidar partisi grubu isteyebilir. Dava açma süresi 60 gün

• 2- YARGITAY
• Yargıtay Başkanı Ali Alkan
• Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve vekilinin seçimi; genel kurulunda Yargıtay üyeleri 5 aday belirler, içlerinden CUMHURBAŞKANI 4 yıl için seçer.Süresi bitenler yeniden seçilebilir.
• Yargıtay Üyelerini HSYK seçer
• Adliye Mah. verilen kararların ve hükümlerin son inceleme yetkisi yargıtaydadır.

• 3- DANIŞTAY
• Danıştay Başkanı Zerrin Güngör
• Danıştay Başkanı,başsavcı,vekilleri ve daire başkanları kendi üyeleri arasından üye tamsayısının salt çoğunluğunca 4 yıl için seçilir. Süresi bitenler yeniden seçilebilir.
• Danıştay üyelerini HSYK (3/4) ve CUMHURBAŞKANI (1/4) seçer.
• İdare mah. verilen karar ve hükümlere dair son inceleme yetkisine sahiptir.
• Tüzük tasarılarını inceler,idari uyuşmazlıkları çözer,Başbakan ve Bakanlar Kurulunca gönderilen kanun tasarıları,kamu hizmetleri,sözleşmeler hakkında 2 ay içinde görüş bildirir.

• 4- ASKERİ YARGITAY
• Askeri Yargıtay Başkanı,başsavcısı,2.başkanı ve daire başkanları üyeleri arasından rütbe ve kıdeme göre atanırlar.
• Askeri Yargıtay üyelerinin seçiminde birinci sınıf askeri hakimler arasından üye tamsayısının salt çoğunluğu ile her boş yer için 3 aday gösterilir bu 3 aday arasından CUMHURBAŞKANI seçim yapar.

• 5- ASKERİ YÜKSEK İDARE MAHKEMESİ
• Askeri hakim olan üyeleri salt çoğunlukla her boş yer için 3 aday gösterilerek,Askeri hakim olmayan üyeleri ise subaylar arasından ,Genelkurmay Başkanlığının göstereceği adaylar arasından CUMHURBAŞKANI’NIN seçimi ile atanır.
• Askeri olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile ,asker kişileri ilgilendiren idari eylem ve işlemler varsa yargı denetimini yapar.

• 6- UYUŞMAZLIK MAHKEMELERİ
• Başkanlığını Anayasa Mahkemesince ,kendi üyeleri arasından seçilen üye yapar.
• Diğer mah. ile Anayasa mah. arasındaki görev uyuşmazlıklarında Anayasa Mah. kararı esas alınır.
• Adli,askeri ve idari yargı arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözmekle yetkilidir.

• SAYIŞTAY
• TBMM adına kamu kurumlarının gelir ve giderlerini denetler.Kararlarına karşı yargı yoluna başvurulamaz. Kesin hükümleri karşısında yazılı bildirim tarihinden itibaren 15 gün içinde bir defaya özel olarak karar düzeltilmesi isteminde bulunabilir.
• 2004 değişikliği ile silahlı kuvvetlerin elinde bulunan devlet mallarının denetlenmesi yetkisini almıştır.
• Sayıştay üyeleri TBMM genel kurulu tarafından seçilir.

• HSYK (Hsyk 1961 anayasası ile kurulmuştur)
• Kurulun başkanı ADALET BAKANIDIR. Kurul başkanı çalışmalara katılamaz
• Adalet Bak. Müsteşarı kurulun doğal üyesidir.
• Üyeleri;CUMHURBAŞKANI,—YARGITAY,—-DANIŞTAY ve TÜRKİYE ADALET AKADEMİSİ GENEL KURULU tarafından seçilir.(4 yıl için)
• Cumhurbaşkanının seçtiği üyeler arasında boşalma olursa 60 gün içinde tekrar seçimi yapılır.Diğerlerinin seçtikleri arasında boşalma olursa yedekler kalan süreyi tamamlar
• 22 asıl 12 yedek üyeden oluşur (2010 değişikliği)
• Hakim ve savcıların görevlerini düzgün yapıp yapmadıklarını denetler.
• Hakim ve savcıları mesleğe kabul etmek,atamak,geçici yetki vermek,yükseltme,ceza verme vs.
• *Yargıtay üyelerinin tamamını, Danıştay üyelerinin ¾ ünü HSYK seçer.
• *Meslekten çıkarma dışındaki cezalarına karşı yargı yolu kapalıdır.
• *Adalet Bak. Merkez kuruluşunda çalıştırılacak hakim ve savcıları, adalet müffettişlerini, iç denetçileri atama yetkisi Adalet Bakanına aittir.