Konu Anlatımı Tarih – Milli Mücadele Hazırlık Genelgeler Kongreler 2

KPSS Konu Anlatımı Tarih – Milli Mücadele Hazırlık / Genelgeler – Kongreler  2.BÖLÜM

Kpss tarih konu anlatımı Milli Mücadele Hazırlık / Genelgeler – Kongreler başlığında 2.bölüm konu anlatımı-özeti, önemli-püf noktalar

 

<< Önceki Bölüm – Sonraki Bölüm >>

  • AMASYA GENELGESİ (22 Haziran 1919)
  • M.Kemal havzada telgraf haberleşmesiyle yürüttüğü yoğun temaslardan sonra 13 Haziran 1919’da Amasya’ya geldi.
  • M.Kemal Amasyada, halk, komutanlar ve yetkililerle temaslarda, görüşmelerde bulundu
  • Yapılan görüşmeler neticesinde;
  • Rauf Orbay, Refet Bele, Ali Fuat Cebesoy’un imzaları, Erzurumdaki 15. Kolordu komutanı Kazım Karabekir ve Konyadaki Ordu müfettişi Cemal Paşanın desteğini alarak Amasya Genelgesi (Tamimi) imzalanıp, yayımlanmıştır.

 

  • Amacı:
  • Milli bütünlüğün sağlanması
  • Bilinçlenme ve tepkileri sürekli kılma
  • Mücadeleyi bir programa göre yürütme isteği
  • Amasya Genelgesi içeriği ve alınan kararlar:

 

  • 1- Vatanın bütünlüğü ve milletin istiklali tehlikededir
  • Kurtuluş mücadelesinin gerekçesi ve amacı
  • Milli birliğin gerekliliği
  • Vatanın içinde bulunduğu durum resmi belgelerle duyuruldu
  • Ulusal bağımsızlık için Türk milletine çağrı

 

  • 2- İstanbul Hükümeti, galip devletlerin etkisinde olduğundan görevini yerine getirememektedir. Bu durum da milletimizin varlığını yok saymak demektir
  • Kurtuluş savaşı gerekçelerinden biri daha,
  • İstanbul Hükümetine ilk defa resmen karşı çıkıldı

 

  • 3- Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır
  • Kurtuluş savaşının amacı ve yöntemi belirtilmiştir
  • Egemenlik anlayışı ve yönetim şeklinin değişebileceğine ilk defa işaret edildi (Cumhuriyetin ilk müjdecisi)
  • Ulusal egemenlik ve milliyetçilik ön plana çıkarıldı
  • Genelgeye ihtilalci bir karakter katmıştır
  • Kurtarıcının padişah, halife, manda yada himaye olmadığı açıkca ortaya konmuştur.

 

  • 4- Ulusun durumunu ve haklarını dünyaya duyurmak için her türlü etkiden ve kontrolden uzak milli bir kurulun oluşturulması gereklidir.
  • Temsilciler Kurulunun temeli atılmıştır
  • Milli (Ulusal) Mücadele kurumsallaştırılmak istendi
  • Milli (Ulusal) Güçlerin birleşmesi gereği ilk defa belirtildi

 

  • 5- Anadolunun her bakımdan en güvenli yeri Sivasta milli kongre toplanacaktır
  • Milli kongrenin toplanmasıyla birlik ve beraberlik sağlanması amaçlandı
  • Mücadelenin merkezi yapıya+ yurt geneline yayılması

 

  • 6- Bunun için tüm illerin her sancağından, halkın güvenini kazanmış 3’er delgenin en kısa sürede yola çıkması gerekmektedir. 
  • Delegelerin parti ayrımı yapmadan seçilmesi istendi (milli birlik amacıyla)
  • Kararların halk isteğinde ve demokratik yollarla alınması gerekliliği vurgulandı (Halk iradesi)

 

  • 7- Sivas Kongresine katılacak temsilcileri Müdafai Hukuk, Redd-i İlhak ve belediyeler seçecek

 

  • 8- Doğu illeri adına 10 Temmuzda Erzurum merkezli kongre toplanacak buraya katılanlar Sivasada gelecek

 

  • 9- Herhangi kötü bir duruma karşı bu genelge ulusal bir sır olacak, delegeler gerekirse değişik adlar kullanarak yolculuk yapacak

 

  • 10- Askeri ve sivil teşkilatlar hiçbir şekilde dağıtılmayacak, yönetimi başkasına devredilmeyecek, silah ve cephaneler teslim edilmeyecek
  • Mondros Ateşkesine açıkca karşı çıkılmıştır.

 

  • AMASYA GENELGESİ ÖNEM VE SONUÇLARI
  • Dış güçlerin işgal tutumuna karşı ulus iradesine dayalı yeni düzen öngörülmüştür
  • Kurtuluş savaşının ilk kez amaç , gerekçe ve yönetimi belirtilmiştir.
  • İstanbul hükümetine karşı alınan tavırla İhtilal Bildirgesi niteliğindedir, Türk inkilabının ihtilal safhası başlamıştır
  • Kurtuluş Savaşının ilk plan ve programı belirlenmiştir
  • Genelgeyle birlikte gönderilen mektuplarda M.Kemal, “Artık İstanbul, Anadoluya hakim değil tabii olmak zorundadır” demiştir.
  • Bu bildirge karşısında İtilaf Devletleri harekete geçmiş ve İstanbul Hükümetine baskılarını arttırmıştır
  • Bu baskıların ardından;
  • M.Kemal, içişleri bakanı konumundaki Ali Kemal Bey tarafından İstanbul’a çağrıldı (2. Çağrılış)
  • Mustafa Kemal rest çekti, “Sadece padişahtan emir alırım” dedi.
  • M.Kemal görevinden azledildi ve resmi bir sıfatı kalmadığı için emirlerine uyulmaması gerektiği bildirildi. (23 Haziran 1919)
  • 7 Temmuzda Padişah, Mustafa Kemale tegraf çekti.
  • Aynı gece M.Kemal Harbiye Nezaretine birer telgraf çekerek istifa ettiğini, İstanbul’a dönmeyeceğini, Anadoluda mücadeleyi sürdüreceğini bildirdi.
  • M.Kemalin resmi görevle yaptığı son çalışmadır.
  • EK Bilgi: M.Kemal Kütahya-Eskişehir savaşlarındaki yenilgi sonrası TBMM’nin 5 Ağustos 1921’de kendine Başkomutanlık yetkisi verene kadarki süreçte sivil vatandaş olarak çalışmalarını sürdürmüştür(1919–>1921 yaklaşık 2 sene)

<< Önceki Bölüm – Sonraki Bölüm >>

———————————————————————-

Bir Cevap Yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.